Πώς να εφαρμόσετε τη μέθοδο Μοντεσσόρι: Βρεφικό δωμάτιο; Ο ερχομός του παιδιού μας στον κόσμο είναι το πιο πολύτιμο δώρο. Ως νέοι γονείς, νιώθουμε ευθύνη για το μωρό που έρχεται και αγωνία για το πώς θα μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε στις νέες προκλήσεις. Θέλουμε να ενημερωθούμε διαβάζοντας βιβλία και άρθρα ανατροφής παιδιών, συζητάμε τις εμπειρίες άλλων γονιών και προετοιμάζουμε τον ερχομό του μωρού μας όσο καλύτερα μπορούμε. Μία από τις ετοιμασίες πριν ή μετά τη γέννηση του παιδιού μας είναι η διαμόρφωση του βρεφικού δωματίου.
Η μέθοδος Μοντεσσόρι υποστηρίζει τη δημιουργία στενής σχέσης με το βρέφος, μέσα από ένα προετοιμασμένο περιβάλλον που καλύπτει τις ανάγκες του βρέφους, αλλάζει και εξελίσσεται μαζί με το βρέφος μας.
“Το μεγαλείο της ανθρώπινης προσωπικότητας ξεκινά από την ώρα της γέννησης”
Μαρία Μοντεσσόρι, Ο Δεκτικός Νους
Η Μαρία Μοντεσσόρι τόνισε τη σημασία του περιβάλλοντος. Υποστήριζε ότι η κατάλληλη οργάνωση του περιβάλλοντος είναι αυτή που ανταποκρίνεται στην ικανότητα και την επιθυμία του παιδιού να εξερευνήσει τον κόσμο γύρω του από τη γέννησή του.
Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του Μοντεσσοριανού περιβάλλοντος στο βρεφικό δωμάτιο:
- Να είναι ελκυστικό και ευχάριστο στο μάτι
- Το δωμάτιο να έχει λίγα έπιπλα (μινιμαλισμός)
- Να είναι συγυρισμένο με το κάθε αντικείμενο στη θέση του
- Να έχει λίγα αντικείμενα
- Να είναι ελκυστικό και ενδιαφέρον με συνδυασμένα χρώματα (γήινες αποχρώσεις)
- Να επιτρέπει στο παιδί να κινείται ελεύθερα και με ασφάλεια
- Τα έπιπλα και οι εικόνες στους τοίχους να είναι χαμηλά ώστε να τα βλέπει εύκολα το παιδί
Φυσικά, δεν μπορεί κάθε πτυχή της προσέγγισης Μοντεσσόρι να ταιριάζει με το μοναδικό στυλ και τις πεποιθήσεις ανατροφής κάθε οικογένειας, αλλά σίγουρα θα εμπλουτίσει και θα κάνει την εμπειρία μας για την ανατροφή του παιδιού πιο ικανοποιητική επιλέγοντας αυτό που μας ταιριάζει καλύτερα.
Τι θα δούμε σε ένα βρεφικό δωμάτιο Μοντεσσόρι;
- Κρεβάτι δαπέδου ή παιδικό στρώμα στο πάτωμα
- Μόμπιλε
- Καθρέφτη με μπάρα στήριξης, στερεωμένο στον τοίχο (να ξεκινάει από το πάτωμα)
- Μαλακό στρωματάκι δίπλα στον καθρέφτη
- Εικόνες τέχνης στον τοίχο (χαμηλά ώστε να τις βλέπει το παιδί)
- Λίγα παιδικά βιβλία
- Κουδουνίστρες ξύλινες
- Καρέκλα θηλασμού
Πώς να εφαρμόσετε τη μέθοδο Μοντεσσόρι: Βρεφικό δωμάτιο;
Κρεβάτι δαπέδου
Το κρεβάτι δαπέδου Μοντεσσόρι μπορεί να είναι ένα κρεβάτι με ξύλινη βάση χωρίς τα πόδια ή η επικρατέστερη επιλογή που είναι ένα στρώμα στο πάτωμα. Το μέγεθος του στρώματος εξαρτάται πάντα από τις επιλογές της κάθε οικογένειας. Μπορεί να είναι ένα παιδικό στρώμα, ένα στρώμα μονό ή μεγαλύτερο που να χωράει να ξαπλώνει και ο ενήλικας δίπλα του (για την ώρα παραμυθιού ή τις δύσκολες νύχτες του παιδιού όπως μια ασθένεια).
Το κρεβάτι δαπέδου Μοντεσσόρι επιτρέπει στο παιδί να κινείται ελεύθερα και με ασφάλεια όταν έρθει η στιγμή να μπουσουλήσει ή να περπατήσει. Ενθαρρύνεται έτσι η ανεξαρτησία και η αυτονομία του παιδιού. Όταν πλέον θα αρχίσει να περπατάει, θα μπορεί χωρίς βοήθεια να μετακινείται στο χώρο του ελεύθερα. Η μετάβαση του βρέφους στο κρεβάτι δαπέδου από το βρεφικό λίκνο/βρεφική καλαθούνα συμβαίνει συνήθως όταν το βρέφος γίνεται δύο μηνών.
Μόμπιλε
Τα Μόμπιλε στην προσέγγιση Μοντεσσόρι έχουν σημαντικό ρόλο ως εκπαιδευτικό εργαλείο για τα βρέφη διότι τα βοηθάει να αναπτύξουν την εστίαση και τη συγκέντρωσή στα μάτια. Πιο συγκεκριμένα, τα Μόμπιλε βοηθούν τα βρέφη:
- στην ανάπτυξη συγκέντρωσης
- στην οπτική εστίαση σε διαφορετικές αποστάσεις
- γνωστική ανάπτυξη τάξης και συγκρίσεων
- διαφοροποίηση μεγέθους
- ανίχνευση αλλαγών στο φως
- αντίληψη απόστασης
- συντονισμός χεριού-ματιού
- αρδή κινητικότητα
- διάκριση σχήματος και γραμμής
- διάκριση χρώματος.
Μπορούμε να αγοράσουμε ένα μόμπιλε Μοντεσσόρι ή να δημιουργήσουμε το δικό μας. Είναι καλύτερα να τοποθετούμε το μόμπιλε πάνω από το στήθος του βρέφους, αντί πάνω από το πρόσωπό του για λόγους ασφαλείας. Επίσης, δεν αφήνουμε ποτέ το βρέφος μας χωρίς επίβλεψη.
Καθρέφτη με μπάρα στήριξης
Ο καθρέφτης στερεωμένος χαμηλά στον τοίχο παρέχει μια υπέροχη προοπτική για το βρέφος. Ο καθρέφτης συμπληρώνει τον χώρο παιχνιδιού μαζί με το μόμπιλε. Δίπλα από τον καθρέφτη τοποθετούμε στο πάτωμα ένα μαλακό στρωματάκι μαζί με την τριγωνική βάση για το μόμπιλε. Το βρέφος μας, μπορεί να κοιτάζει γύρω του γυρνώντας το κεφαλάκι του από τη μια πλευρά στην άλλη, να βλέπει το μόμπιλε όταν ξαπλώνει ανάσκελα και να βλέπει τον εαυτό του στον καθρέφτη. Αυτή η θέση είναι τέλεια καθώς δημιουργεί ένα ασφαλές περιβάλλον για το μωρό να κινείται ελεύθερα και να αναπτύσσεται.
Εικόνες τέχνης στον τοίχο (χαμηλά ώστε να τις βλέπει το παιδί)
Τοποθετούμε χαμηλά στον τοίχο πίνακες και εικόνες, ώστε να μπορεί το βρέφος μας να τα δει για παράδειγμα: δίπλα στην αλλάχτρα ή στον χώρο παιχνιδιού. Στην αρχή, το βρέφος μπορεί να δει μόνο στα περίπου 20 έως 30,5 εκατοστά και δεν μπορεί να διαφοροποιήσει τους τόνους των χρωμάτων. Τα βρέφη τον πρώτο μήνα μετά τη γέννηση, μπορούν να εστιάσουν σε μαύρες, λευκές και κόκκινες έγχρωμες εικόνες. Τον δεύτερο μήνα μπορούν να επικεντρωθούν σε βασικά χρώματα και πιο περίπλοκα σχήματα.
Λίγα παιδικά βιβλία
Οι παιδίατροι και οι αναπτυξιακοί ψυχολόγοι, προτρέπουν τους γονείς να διαβάζουν στα παιδιά τους από τη γέννησή τους, καθώς είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη της γλώσσας και του εγκεφάλου τους. Τα βιβλία που προτείνονται ιδιαίτερα από μια κοινότητα Μοντεσσόρι είναι αυτά με ρεαλιστικές εικόνες, εικόνες με ασπρόμαυρα σχέδια και βιβλία με πρόσωπα ανθρώπων.
Η ανάγνωση ιστοριών βοηθάει το βρέφος να συγκεντρώνει την προσοχή του. Ακούει τη φωνή μας, κοιτάζει τις εκφράσεις του προσώπου μας και μαθαίνει να αναγνωρίζει και να σχετίζεται με διαφορετικά συναισθήματα.
Όταν το βρέφος μας μπορεί πλέον να κάθεται (γύρω στους έξι μήνες), του δίνουμε υφασμάτινα βιβλία ή μικρά βιβλία με χοντρές σελίδες, ώστε να αρχίσει να τα παίρνει στα μικρά χεράκια του και να γυρίζει τις σελίδες.
Κουδουνίστρες ξύλινες
Η μοντεσσοριανή προσέγγιση προτείνει τα ξύλινα παιχνίδια που είναι φυσικά υλικά και αποφεύγει το πλαστικό. Ανάμεσα στα πρώτα παιχνίδια μοντεσσόρι είναι και οι ξύλινες κουδουνίστρες που μπορούμε να βρούμε από καταστήματα ξύλινων παιχνιδιών ή τα αγοράζουμε μέσω διαδικτύου από καταστήματα μοντεσσοριανών υλικών.
Καρέκλα θηλασμού
Ο θηλασμός είναι ότι καλύτερο έχουμε να προσφέρουμε για το μωρό μας όχι μόνο για τα αντισώματα που παίρνει το βρέφος και ο ισχυρός δεσμός που αναπτύσσεται μεταξύ της μητέρας και του βρέφους, αλλά και τα ειδικά θρεπτικά συστατικά που προάγουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Όπως γνωρίζουμε, το σπουδαιότερο όργανο του ανθρώπου είναι ο εγκέφαλος, του οποίου η ανάπτυξη κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους της ζωής του, είναι μεγαλύτερη από κάθε άλλη περίοδο. Η περίοδος θηλασμού βοηθάει επίσης τη μητέρα στην ταχύτερη επάνοδο της μήτρας της στη φυσιολογική κατάσταση και στην καλύτερη ρύθμιση του σωματικού βάρους της. Μια άνετη καρέκλα θηλασμού στο δωμάτιο του βρέφους, είναι ιδανική για την κουρασμένη μητέρα τις ώρες που θηλάζει, αλλά και για τις ώρες που νανουρίζει του βρέφος στην αγκαλιά της.